Spor Salonundan Çıkmayanlar Okusun: Egzersiz Yapmak Söylenildiği Gibi Depresyona da İyi Geliyor mu? Bilimin Işığında Yanıtlıyoruz
2024 yılında yayımlanan “Optimal exercise modality and dose to improve depressive symptoms in adults with major depressive disorder: A systematic review and Bayesian model-based network meta-analysis of RCTs” (Majör depresif bozukluğu olan yetişkinlerde depresif semptomları iyileştirmek için optimum egzersiz biçimi ve dozu: RCT’lerin sistematik bir incelemesi ve Bayes modeli tabanlı ağ meta-analizi) isimli güncel bir makale önemli sonuçlara ulaştı.
Araştırma, farklı egzersiz türlerinin depresif semptomları hafifletip hafifletmediğini tespit etmeye odaklanıyor.
Bulgulardan bahsetmeden önce araştırmanın nasıl bir metodolojiye sahip olduğunu inceleyelim.
Araştırma kapsamına 46 farklı çalışmadan 3164 katılımcı dahil ediliyor.
Katılımcıların yaş ortalamalarınınsa deney grubu için 48,7, kontrol grubu içinse 51,7 olduğu belirtiliyor.
Egzersiz müdahalelerinin haftada 1 ile 7 kez arasında değişen sıklıklarla uygulandığı ve katılımcıların depresyon semptomlarının uygulanan egzersiz öncesi ve sonrasındaki değişimlerinin incelendiği ifade ediliyor.
Bu doğrultuda, aerobik egzersiz (koşma, yüzme, bisiklet sürme), direnç egzersizi (ağırlık kaldırma, elastik bantlarla yapılan egzersizler), iki türün bir arada uygulandığı karışık egzersiz ve zihin-vücut egzersizleri araştırma kapsamında inceleniyor.
Şimdi bulguları inceleyebiliriz. Egzersizin depresyon belirtilerini önemli oranda azalttığı tespit ediliyor.
Koşma, yüzme ve bisiklet sürme gibi aerobik egzersizlerin depresyon belirtilerinin azaltılmasında oldukça etkili olduğu belirtiliyor.
Bu tür egzersizlerin özellikle kalp sağlığını hedef alan hareketlerinin depresyonu hafiflettiği tespit ediliyor.
Zihin-vücut egzersizlerinin de depresif semptomlarda gözle görülür bir iyileşme sağladığı sonucuna ulaşılıyor.
Yani yoga vb. egzersizlerin, düşük yoğunluklu olmalarına rağmen derin bir zihinsel rahatlama sağladıkları için depresyon belirtilerini azaltıcı etkiye sahip oldukları yorumu yapılıyor.
Ağırlık kaldırma gibi kas gücüne odaklanan direnç egzersizleri için de aynı durum söz konusu!
Direnç egzersizlerinin depresyon semptomlarında iyileşme sağladığı ama bu egzersiz türünün diğer üç egzersiz türüne kıyasla en az etkiye sahip olduğu belirtiliyor.
Aerobik egzersiz ve direnç egzersizlerinin bir arada yapıldığı karışık egzersizlerin de depresyon belirtilerini hafifletmede etkili olduğu, ancak tek başına uygulanan egzersiz türleri kadar etkili olmadığı görülüyor.
Özetle, bu bulgular farklı egzersiz türlerinin depresyonu hafifletmede ne derece etkili olduğunu bilimsel bir çerçevede gösteriyor.
Tabii her araştırmada olduğu gibi bu araştırmada da bazı kısıtlar olabileceğini ve kendi örneklemi kapsamında genelleştirmenin doğru olacağını hatırlatarak içeriğimizi noktalayalım.